ખસખસ એક ખૂબ જ સ્વસ્થ વસ્તુ છે અને તેનો ઉપયોગ ઘણી વસ્તુઓ બનાવવા માટે થાય છે. ઘણા લોકો શાકભાજીમાં ખસખસ ઉમેરતા હોય છે અને ઘણા લોકો ખીર પણ બનાવે છે. ખસખસ તેલીબિયાંનો એક પ્રકાર છે. જેને અંગ્રેજીમાં પોપી સિડ્સ કહે છે. ખસખસનું વૈજ્ઞાનિક નામ પેપેવર સોમ્નિફેરમ છે. વર્ષોથી ખસખસનો ઉપયોગ ઘણી પ્રકારની વાનગીઓ બનાવવા માટે થતો આવ્યો છે.
ફૂડ એનડીટીવીના અહેવાલ મુજબ, ખસખસ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ ફાયદાકારક છે. જેમાં કેલેરી, પ્રોટીન, ફેટ, ફાઇબર, કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસ તથા આયર્ન જેવા પોષક તત્વો હોય છે. જે શરીરને અનેક પ્રકારની બિમારીથી બચાવે છે. ખાસ કરીને કબજિયાત જેવી સમસ્યામાં ખસખસ ખૂબ ફાયદાકારક રહે છે.
આ ઉપરાંત આયુર્વેદમાં ઘણા દવાઓ બનાવવા માટે પણ ખસખસનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. કારણ કે તે ખૂબ સ્વસ્થ માનવામાં આવે છે અને તેનું ખાવાથી શરીરને મોટો ફાયદો થાય છે.
ખસખસ ખાવાના ફાયદા દુ:ખાવો દૂર કરે: તેની અંદર મળતા અફીણ આલ્કલોઇડ્સ પીડાને સમાપ્ત કરવા માટે કાર્ય કરે છે અને તેથી એવું કહેવામાં આવે છે કે જો શરીરના કોઈ પણ ભાગમાં દુખાવો થાય છે, તો ખસખસના તેલથી માલિશ કરવી જોઈએ. કારણ કે આ તેલની માલિશ કરવાથી થોડી મિનિટોમાં માંસપેશીઓમાં દુ:ખી થઈ જાય છે.
જો તમને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ હોય તો તમારે ખસખસનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ અને આ ઉપરાંત કફથી પીડિત લોકો પણ ખસખસ ખાવાથી આ સમસ્યાને દૂર કરી શકે છે. નિંદ્રાથી પીડાતા લોકો, જો તેઓ રોજ રાત્રે સૂતા પહેલા ખસખસ સાથે એક ગ્લાસ ગરમ દૂધ પીવે છે, તો તેઓને આ સમસ્યાથી રાહત મળશે અને સારી નિંદ્રા મળશે.
ઘણા લોકોને ઉનાળાની ઋતુમાં મોઢામાં ચાંદા પડી જાય છે. જેની સારવારમાં ખસખસનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ખસખસના બીજ ઠંડા હોય છે. તેનાથી પેટની ગરમીને શાંત થાય છે.કબજિયાતમાં તમારે ખસખસનું સેવન કરવું જોઈએ, કારણ કે તેને ખાવાથી પાચન શક્તિ વધે છે અને શરીરને શક્તિ પણ મળે છે. તેથી, જેને પણ કબજિયાતની સમસ્યા છે, તે ખસખસ ખાવાથી તેને દૂર કરી શકે છે.
આજકાલ મહિલાઓમાં થાઈરોઈડની સમસ્યા એકદમ કોમન થઈ ગઈ છે. આ પરેશાની દૂર કરવા માટે ખસખસ બેસ્ટ ઉપાય છે. ખસખસમાં સેલેનિયમ હોય છે. જે થાઈરોઈડની સમસ્યા દૂર કરવામાં કારગર છે. જેથી રોજ અડધી ચમચી ખસખસ તમારી ડાયટમાં સામેલ કરો.
જો તમારી પાસે કિડની સ્ટોન્સ છે, તો તમે ખસખસનું સેવન શરૂ કરો છો. કારણ કે તેની અંદર ઓક્સાલેટ્સ જોવા મળે છે, જે શરીરમાં પત્થરો બનતા અટકાવે છે. ખસખસ ચહેરો હરખાવું અને ચહેરાની કરચલીઓ ઘટાડવામાં પણ સાબિત થાય છે. ખરેખર, તે અન્ય એન્ટીઓકિસડન્ટોમાં જોવા મળે છે, જે ત્વચાને યાગ બનવામાં મદદ કરે છે. તમે ખાલી ખસખસને પીસી લો અને તેને દૂધ સાથે મિક્સ કરો અને પછી તેને તમારા ચહેરા પર લગાવો. તેને ચહેરા પર લગાવવાથી ત્વચામાં ભેજ મળે છે અને ચહેરો ગ્લો થાય છે.
બીપી અથવા બ્લડ પ્રેશરની બિમારીથી પીડિત લોકો ખસખસનું સેવન કરીને બીપીને નિયંત્રણમાં રાખી શકે છે. ખરેખર, તેમાં પોટેશિયમ જોવા મળે છે, જે બીપીને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે કાર્ય કરે છે અને તે વધતું નથી.
આર્યુર્વેદમાં પણ સુંદરતા વધારવા માટે ખસખસને ફાયદાકારક જણાવવામાં આવી છે જો આને દહીં અથવા મધ સાથે મેળવીને લગાવવામાં આવે તો આ એક શ્રેષ્ઠ સ્ક્રબ તરીકે કામ કરે છે. એટલે કે ખસખસ ડેડ સ્કિનને પણ રિમૂવ કરવામાં મદદ કરે છે
ફોસ્ફરસ પણ ખસખસમાં જોવા મળે છે, જે દાંતને મજબૂત બનાવવાનું કામ કરે છે. આ સિવાય તેને ખાવાથી લોહીની ઉણપ પણ દૂર થઈ શકે છે. તેથી, જો શરીરમાં લોહી ઓછું હોય તો તમારે તેનું સેવન કરવું જોઈએ. રોગ પ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે ખસખસનું સેવન કરવું હિતાવહ છે. ખસખસમાં રહેલું આયર્ન અને વિટામિન રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરે છે. જેથી શરીર અનેક પ્રકારના વાઇરલ ઇન્ફેક્શનથી બચી જાય છે.
ખસખસ ખાવાથી નબળા હાડકાં મજબૂત બને છે. ખસખસ કેલ્શિયમ, ઝીંક અને કોપર જેવા પોષક તત્વોથી ભરપુર છે, જે હાડકાંને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. ખસખસમાં કેલ્શિયમ, આયર્ન અને કોપરનું ભરપૂર પ્રમાણ હોય છે. આ પોષકતત્ત્વો મગજ માટે જરૂરી છે. ખસખસનું સેવન યાદશક્તિ વધારે છે.
ખસખસ ઊંઘથી જોડાયેલી સમસ્યાને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. તેના સેવનથી રાતે સારી ઊંઘ આવે છે. તેના માટે રોજ રાતે 1 ગ્લાસ ગરમ દૂધમાં અડધી ચમચી ખસખસ નાખીને પીવો. ખસખસમાં કોપર, કેલ્શિયમ, આયર્ન જેવા તત્વ હોય છે. આ શરીરને બીમારીઓ સામે લડવાની તાકાત વધારે છે. ઈમ્યૂન સિસ્ટમને મજબૂત કરે છે. આ શરીરને અંદરથી મજબૂત બનાવે છે.